„Płynne złoto”, czyli miód to ważny produkt spożywczy, ale także doskonały środek leczący i zapobiegający różnym chorobom. Zawiera głównie węglowodany, kwasy organiczne, olejki eteryczne, polifenole, witaminy A, B1, B2, B6, B12, C, kwas foliowy. W sumie wyodrębniono około 300 związków chemicznych zawartych w miodzie, które działają pozytywnie na organizm człowieka.
Pszczoły produkują miód, przenosząc nektar lub spadź do ula. Pod wpływem enzymów i kwasu mrówkowego sacharoza przekształca się w glukozę i fruktozę, czyli cukier inwertowany. Pszczoły gromadzą miód w plastrze, gdzie dojrzewa. W zależności od surowca miody dzielimy na:
– nektarowe, produkowane z nektaru kwiatów,
– spadziowe, produkowane z wydzieliny drzew,
– nektarowo-spadziowe.
Wartość kaloryczna 100 g miodu to około 330 kcal. Udział cukrów prostych decyduje o wzmacniających właściwościach miodu. To cenny produkt odżywczy dla wyczerpanych pracą fi zyczną i umysłową. Cukry biorą udział w oczyszczaniu organizmu z toksyn, niwelując szkodliwe działanie zanieczyszczonego powietrza, nikotyny czy alkoholu. Zawartość acetylocholiny wpływa na obniżenie ciśnienia krwi, a cholina działa ochronnie na wątrobę oraz zwiększa wydzielanie żółci. Jony metali zawarte w miodzie działają stymulująco na produkcję krwinek czerwonych i hemoglobiny. Miód posiada także silne właściwości bakteriobójcze i często nazywany jest naturalnym antybiotykiem. Działanie to spowodowane jest wysokim ciśnieniem osmotycznym, które niszczy komórki bakterii, grzybów i wirusów. Działanie antybiotyczne mają również zawarte w miodzie fl awonoidy i olejki eteryczne.
Miód ma barwę jasnożółtą do ciemnobrązowej w zależności od surowca, z jakiego został wyprodukowany. Miody odmianowe (z przewagą nektaru z konkretnej rośliny) odbiera się z ula zaraz po przekwitnieniu rośliny miododajnej. W ten sposób otrzymuje się miód rzepakowy, lipowy, wrzosowy itp.
Oto kilka przykładów leczniczych właściwości miodu.
Miód rzepakowy – w stanie płynnym ma kolor słomkowy. Krystalizuje bardzo szybko, bo już kilka dni po odbiorze. Stosuje się go przy chorobach sercowo-naczyniowych, działa też ochronnie na komórki wątroby.
Miód akacjowy – w stanie płynnym jasnosłomkowy, długo się nie krystalizuje. Wspomaga układ trawienny, leczy wrzody żołądka i stany zapalne jelit.
Miód lipowy – w stanie płynnym żółty lub zielonkawożółty. Ostry w smaku, z lekką goryczką. Wspomaga leczenie przeziębienia, grypy, ma działanie napotne.
Miód gryczany – kolor ciemnoherbaciany do brunatnego. Idealnie nadaje się do produkcji miodów pitnych. Zawartość kwasów wpływa na szybką, prawidłową fermentację. Posiada silny aromat i ostry smak. Leczy serce, stawy, układ krążenia.
Miód mniszkowy – jasnobrązowy o intensywnym zapachu. Krystalizuje się szybko, przybierając mazistą konsystencję. Wpływa korzystnie na stan dróg żółciowych.
Miód wrzosowy – ciemnobrunatny, galaretowaty. Krystalizuje się dość szybko. Ma korzystny wpływ na układ moczowy, nerki i prostatę. Na polskim rynku pojawiają się również miody bardziej egzotyczne, jak eukaliptusowy, kasztanowy czy z kwiatu pomarańczy. Mają ciekawe smaki, zapachy i właściwości lecznicze.
Pierzga – to pyłek kwiatowy ubity przez nielotne pszczoły w plastrach. Stanowi pokarm pszczół. Pyłek jest rozdrabniany, zwilżany śliną pszczół, co wzbogaca go enzymami wytwarzanymi przez owady. To prawdziwy eliksir dla naszego zdrowia: poprawia metabolizm, działa wzmacniająco i uodparniająco. Normalizuje procesy zachodzące w korze mózgowej, wzmaga wydzielanie żółci, poprawia apetyt, odbudowuje florę jelitową. Działa przeciwmiażdżycowo, kardiotonicznie i rozkurczająco, poprawiając kondycję naczyń krwionośnych. Pierzga to również naturalny antybiotyk: zabija drobnoustroje, działa przeciwzapalnie i profilaktycznie przeciw nowotworom. Pierzgę można spożywać samą lub rozpuszczoną w wodzie lub w mleku.
Mleczko pszczele – to wydzielina gruczołów młodych pszczół robotnic. Mleczkiem karmiona jest wyłącznie królowa matka, która żyje 40 razy dłużej niż reszta pszczół, żywiących się głównie nektarem. Żyje ona nawet 5 lat, podczas gdy trutnie i robotnice 4-6 tygodni. Mleczko pszczele to pokarm wszystkich pszczół w pierwszych trzech dniach życia. W tym czasie ich masa ciała rośnie 1000 razy. Badania dowodzą, że mleczko pszczele wspomaga regenerację organizmu. Poprawia przemianę materii i działa oczyszczająco. Równoważy również system nerwowy i działa antydepresyjnie. Stosuje się również w leczeniu miażdżycy, nadciśnienia czy niedokrwistości. Świeże mleczko pszczele to silny naturalny antybiotyk.
Pyłek pszczeli – to pyłki roślin zebrane przez pszczoły i częściowo przerobione. Pyłki w postaci małych kuleczek znoszone są do ula. Każda kuleczka to 100 tysięcy ziaren pyłku. Zbiera się go, umieszczając we wlocie ula rodzaj przeszkody, na której pozostaje część pyłku. Jest to bogate źródło makro- i mikroelementów: wapnia, żelaza, magnezu, krzemu, miedzi itp. Stanowi też rezerwuar witamin C, B1, PP oraz fi tohormonów i enzymów. Spożywanie pyłku pszczelego poprawia odporność, leczy choroby żołądka, dróg żółciowych, wspomaga koncentrację i wzmacnia organizm.
Miód Manuka - To najdroższy miód świata. Wytwarzany jest przez pszczoły z nektaru kwiatów krzewu manuka (Leptospermum scoparium). Roślina ta rośnie w Nowej Zelandii i prawdziwy miód manuka stamtąd właśnie pochodzi. Posiada on silne właściwości przeciwbakteryjne porównywane z antybiotykami. Działa na bakterie takie jak gronkowiec złocisty, paciorkowce, E. Coli, H. pylori. Działanie to wykazuje substancja o nazwie metyloglioksal (MGO). Ten związek aktywny posiadają także inne miody, ale manuka ma ich najwięcej. Im wyższe stężenie MGO, tym lepszy i niestety droższy miód. Minimalne stężenie metyloglioksalu wykazujące działanie lecznicze to 100 MGO+. Miód manuka jest doskonały na wiele chorób. Leczy się nim infekcje bakteryjne, wirusowe, stany obniżonej odporności, wrzody żołądka, zespół jelita wrażliwego, refl uks, trądzik, liszaj czy egzemę. Spożywając miód manuka, pamiętajmy, aby go nie rozcieńczać. Zachowamy wtedy najwyższe stężenie substancji czynnych. Najlepiej spożywać go na czczo 20 minut przed jedzeniem.
Ciekawostki dotyczące miodu:
- W grobowcach faraonów znaleziono miody nadające się do spożycia. Jedna pszczoła przez całe życie produkuje około 1 łyżeczki miodu. Aby wytworzyć 1 kg miodu, pszczoły muszą usiąść na kwiatku 4 miliony razy.
- Dzieci do 1. roku życia nie powinny spożywać miodu, ponieważ może dojść do tzw. botulinizmu dziecięcego, czyli zatrucia jadem kiełbasianym, którego przetrwalniki może zawierać miód.
