Zapalenie zatok – objawy i przyczyny
Zatoki to pneumatyczne przestrzenie zlokalizowane w kościach twarzoczaszki, które łączą się z jamą nosową, pełniąc wiele bardzo ważnych funkcji. Z zapaleniem zatok wiąże się stan zapalny, który dotyczy ich błony śluzowej. Zapalenie zatok może rozwinąć się w zarówno w zatokach czołowych i szczękowych, jak i klinowych oraz sitowych. Ze względu na przebieg choroby wyróżnia się cztery rodzaje zapalenia zatok:
- ostre – z objawami trwającymi do 4 tygodni,
- podostre – z objawami utrzymującymi się od 4 do 12 tygodni,
- przewlekłe – z utrzymującymi się objawami powyżej 12 tygodni,
- nawracające – jeśli w ciągu roku u pacjenta wystąpiły przynajmniej 4 zapalenia zatok. |
Chore zatoki objawy mogą dawać różne. Do najczęstszych objawów zapalenia zatok zalicza się katar, zatkany nos, a także częste bóle głowy. Inne możliwe objawy zapalenia zatok to osłabiony węch oraz ucisk twarzy, który powoduje ból zatok, zwłaszcza podczas schylania się. Inne objawy chorych zatok to złe samopoczucie. W zależności od umiejscowienia bólu lekarz może stwierdzić, które zatoki wymagają leczenia. Pomocne w zdiagnozowaniu zapalenia zatok mogą okazać się badania, takie jak RTG, tomografia komputerowa, a także rezonans magnetyczny. Do najczęstszych przyczyn zapalenia zatok i związanego z tym stanem bólu zatok zalicza się:
- wirusy – zwłaszcza wirusy grypy i paragrypy,
- bakterie – w tym Streptococcus pneumoniae, Moraxella catarrhalis oraz Haemophilus influenzae,
- grzyby,
- spadek odporności organizmu,
- zaburzenia anatomiczne,
- stany zapalne w obrębie nosa,
- niektóre choroby, w tym mukowiscydozę, próchnicę oraz astmę oskrzelową,
- zaburzenia transportu śluzowo-rzęskowego,
- nagłe zmiany temperatur,
- kontakt z zanieczyszczonym powietrzem i/lub oparami chemicznymi.
Leczeniem zapalenia zatok zajmuje się laryngolog. Ograniczenie ryzyka wystąpienia u pacjenta zapalenia zatok wiąże się z unikaniem kontaktu z osobami, u których stwierdzone zostały infekcje górnych dróg oddechowych. Należy ograniczyć też ekspozycję na zanieczyszczenie powietrza oraz dymy, a także unikać przebywania w nadmiernie suchych pomieszczeniach. Trzeba też pamiętać o odpowiednim nawilżeniu pomieszczeń.
Leki na zapalenie zatok i towarzyszący im ból
Na zapalenie zatok polecamy tabletki i kapsułki, które zawierają substancje obkurczające i upłynniające zalegającą w zatokach wydzielinę, poza tym wykazują działanie przeciwzapalne. Stosowanie preparatów na zapalenie zatok zmniejsza również stany zapalne błony śluzowej zatok. Dostępne w aptece leki na problemy z zatokami udrażniają też nos, poprawiając jednocześnie samopoczucie pacjenta. Na obrzęk błony śluzowej nosa i zatok pomocne mogą okazać się też preparaty obkurczające w formie kropli lub sprayu. Jeśli przyczyną zapalenia zatok jest infekcja o podłożu wirusowym lub bakteryjnym, sprawdzić się mogą też leki przeciwbólowe, w składzie których znajduje się ibuprofen lub paracetamol. Przy towarzyszącej zapaleniu zatok gorączce sprawdzić się mogą dodatkowo leki o działaniu przeciwgorączkowym. Na chore zatoki pomocne mogą okazać się też suplementy na bazie ziół.
Na nieprzyjemne dolegliwości towarzyszące zapaleniu zatok sprawdzić może się również irygacja zatok – czynność ułatwiające usunięcie zalegającej w nich wydzieliny. Irygacja ma też na celu zmniejszenie obrzęku, poza tym dodatkowo nawilża śluzówkę. Na ból zatok sprawdzić się mogą też ciepłe okłady. Jeśli wymienione metody nie przyniosą oczekiwanych efektów, lekarz może zlecić pacjentowi antybiotykoterapię, poza tym niekiedy konieczne może okazać się wdrożenie leczenia z wykorzystaniem sterydów.
