Ciąża jest niezwykłym okresem, nie tylko dla przyszłej mamy. W tym okresie dochodzi do swoistej patologicznej fizjologii, w której ciało kobiety zmienia się, przystosowując się do potrzeb rozwijającego się płodu i późniejszego porodu. Te przemiany mogą skutkować dolegliwościami, z którymi przyszła mama będzie musiała się zmierzyć bez korzystania z całej oferty leków. Pozostaną leki bezpieczne, ale nie zawsze o szybkim działaniu, metody babcine i przeczekanie.
W większości przypadków najgorszy jest pierwszy trymestr ciąży, w którym dochodzi do fatalnego samopoczucia związanego z układem pokarmowym. Objawia się to brakiem apetytu, nudnościami, wymiotami, czasami zaparciami i zgagą. Za wszystko odpowiedzialne są hormony, głównie progesteron, który prawdopodobnie działa relaksacyjnie na mięśnie gładkie, zwiększając o połowę czas potrzebny na opróżnienia żołądka i jelit. Dochodzi także do podwyższenia pH soku żołądkowego, przez co zmniejsza się aktywność enzymów trawiennych.
Kobiety w ciąży często są bardziej senne i ospałe, wszystko znów przez huśtawkę hormonalną. Bóle głowy i lekkie zawroty także wpisują się w normę ciążową, należy jednak kontrolować ciśnienie tętnicze krwi. Jeśli jednak bóle głowy są dokuczliwe, należy zwrócić się o pomoc do lekarza, który wykluczy inne przyczyny. Upadki w ciąży związane z zawrotami głowy najczęściej wiążą się z szybką zmianą pozycji ciała. Należy dać sobie czas i każde wstawanie i kucanie wykonać rozsądnie. Objętość krwi w ciąży przeciętnie wzrasta o 1,5-2 litry, niepobudzone serce nie zdoła przepompować takiej objętości krwi wystarczająco szybko, by uniknąć omdleń.
Kolejną niedogodnością jest częstsze oddawanie moczu. Tkanki w obrębie macicy, jak i sama macica się rozrastają, zwiększa się także ukrwienie w tych okolicach, co naturalnie przyczynia się do uścisku na pęcherz moczowy. Niestety z tą dolegliwością nic się nie da zrobić.
Początek ciąży to także czas na zadbanie o swoją sprawność. Oczywiście nie piszemy o ciążach zagrożonych, powikłanych i z wadami. Zachowanie bezpiecznego ruchu jak energiczne spacery, ćwiczenia rozciągające i lekkie ćwiczenia siłowe wykonywane z głową pozwolą lepiej walczyć z zaburzeniami motorycznymi przewodu pokarmowego i późniejszymi bólami pleców. Bóle pleców najczęściej dotyczą 3 trymestru, gdy dziecko pogłębia wygięcie kręgosłupa lędźwiowego ku przodowi. Te dolegliwości stanowią jedne z najtrudniejszych do przetrwania dla kobiet, dlatego tak ważna jest gimnastyka i rozsądna dieta ograniczająca nienaturalnie duży przyrost masy ciała.
Rozstępy to kolejny temat, którego panie chciałyby uniknąć. Na rynku dostępnych jest sporo bardzo dobrych i co najważniejsze – skutecznych środków zapobiegających wystąpieniu tego zjawiska. Najważniejsze, by rozpocząć smarowanie i pielęgnację już na początku ciąży. Nie warto oszczędzać na tych preparatach. Nawet jeśli początkowo preparat wydaje nam się dość drogi, to z pewnością wynagrodzi nam swoją wydajnością i skutecznością. Trzeba się smarować, i to regularnie.
Pod koniec ciąży mogą pojawić się obrzęki kończyn dolnych i górnych. Jeśli mamy kłopoty z żylakami na nogach, powiedzmy o nich lekarzowi. Jeśli nie będzie przeciwwskazań, zaleci dostosowane dla kobiet w ciąży rajstopy kompresyjne o odpowiednim stopniu ucisku. Jedną z najbardziej męczących dolegliwości są hemoroidy. Powstają przeważnie na skutek przewlekłych zaparć, mogą pojawić się prawie od początku ciąży do samego porodu. Potrafią jeszcze doskwierać w czasie karmienia piersią. Prewencją jest zdrowy tryb życia, ruch, odpowiednia dieta. Posiłki bogate w błonnik, odpowiednia ilość wypijanej wody. Co, jeśli jednak zaparcia wystąpią? W aptekach dostępne są preparaty z błonnikiem, probiotyki, syrop laktuloza, bezpieczne czopki zmiękczające masy kałowe, w ostateczności czopki glicerynowe. Nie zaleca się lewatywy i produktów na bazie senesu w postaci herbatek i tabletek. Te ostatnie są nawet przeciwwskazane ze względu na zwiększone prawdopodobieństwo poronień.
A co zrobić, kiedy hemoroidy dają objawy? Dostępne są preparaty doustne z hesperydyną, ruszczykiem kolczastym i witaminą C. Najbardziej skuteczne są oczywiście czopki i maści, które mogą leczyć, zmniejszać obrzęki tkanek, redukować ból i upłynniać masy kałowe. Wiele z tych preparatów jest dopuszczona do stosowania przez cały okres ciąży i karmienia piersią, pozwalając na rozsądne zmniejszenie przykrych dolegliwości.
Bardzo często, gdy ciężarne suplementują witaminy, powinny zwrócić uwagę na produkty sprawdzonych firm z odpowiednią zawartością witamin, których zalecane normy co jakiś czas się zmieniają. Tak się stało z witaminą D, którą zaleca się w ilości 1000-2000 j. na dzień od 13 tygodnia ciąży. Preparaty z kwasami omega-3 z odpowiednią zawartością frakcji DHA i EPA także są niezbędne dla prawidłowego rozwoju naszego dziecka.
W doborze leków, które można stosować w ciąży, pomoże wykwalifikowany farmaceuta. Wszelkie większe wątpliwości i problemy należy rozwiązać z lekarzem znającym naszą historię chorób sprzed ciąży i przebieg obecnej ciąży. Jeśli jakakolwiek dolegliwość ciążowa wprowadza niepokój i wątpliwość, to należy ją bezwzględnie wyjaśnić z lekarzem. Niepotrzebne stresy są niekorzystne także dla przyszłego potomka.
