Kleszcze to od kilku lat jedne z najgroźniejszych owadów występujących na terenie naszego kraju. Najczęściej pojawiają się one w lasach liściastych i mieszanych, w zaroślach lub wysokich trawach. Ugryzienie przez kleszcze może wiązać się z poważnymi konsekwencjami - zachorowaniem na boreliozę, a nawet na kleszczowe zapalenie mózgu. W jaki sposób chronić się przed tymi niepozornymi, lecz niebezpiecznymi owadami?
Kleszcze - dlaczego są takie groźne?
Ugryzienie przez kleszcza niejednokrotnie powoduje szereg rozwijających się w czasie powikłań. Najbardziej rozpowszechniona i groźna dla zdrowia jest możliwość zarażenia się boreliozą. Choroba ta objawia się tak zwanym wędrującym rumieniem - pojawiającym się zaraz po ukąszeniu zaczerwienieniem o średnicy około kilku centymetrów, które sprawia ból podczas dotykania go. W kolejnej fazie boreliozy atakuje ona mięśnie i narządy układu nerwowego. Po roku od ujawnienia się pierwszych objawów choroba przechodzi w postać przewlekłą i może wiązać się z występowaniem gorączki, bólów głowy czy sztywności stawów. Kleszcze oprócz boreliozy są także nosicielami niezwykle niebezpiecznego, kleszczowego zapalenia mózgu. Początkowe objawy tej choroby przypominają te towarzyszące grypie, później natomiast zapalenie obejmuje układ nerwowy, rdzeń kręgowy, a także mózg. Leczenie tej choroby może trwać nawet wiele lat i jest bardzo wymagające.
Przed i po spacerze do lasu
Aby uchronić siebie i swoich najbliższych przed atakiem kleszczy, trzeba zawsze pamiętać o kilku podstawowych zasadach. Po pierwsze przed wyjściem do lasu, parku czy też innego miejsca, w którym rosną wysokie trawy lub zarośla, należy zadbać o odpowiedni strój. Najlepiej zdecydować się na ubrania szczelnie przylegające do ciała, bluzki z długim rękawem oraz długie spodnie. Ponadto przydadzą się wysokie buty - istotne jest to, aby ograniczyć miejsca, przez które kleszcz może się przedostać do naszej skóry. Po drugie w ochronie przed kleszczami mogą pomóc dostępne w aptekach środki odstraszające w sprayu. Warto wiedzieć o tym, że kleszcze nie przepadają również za jasnymi kolorami i niektórymi rodzajami ziół - takimi jak wrotycz i czystek. Po powrocie do domu z wycieczki najlepiej poświęcić kilka minut na obejrzenie całego ciała. Kleszcze przeważnie atakują miejsca, w których naskórek jest najcieńszy, dlatego szczególną uwagę należy zwrócić na szyję, zgięcia łokci i kolan.
Gdy dojdzie do ugryzienia
Jeśli podczas sprawdzania skóry po spacerze zauważysz wbitego w nią kleszcza, zachowaj spokój i opanowanie. Pod żadnym pozorem nie spryskuj ani nie smaruj owada żadnymi specyfikami czy maściami. Może to jedynie pogorszyć obecną sytuację. Prawidłowe usunięcie kleszcza wymaga użycia zdezynfekowanej pęsety (istotne jest to, aby wyciągnąć owada w całości). W aptece sprzedawane są ponadto profesjonalne kleszczołapki, które z łatwością wyciągają kleszcza ze skóry. Zawsze istnieje również możliwość skorzystania z fachowej pomocy pielęgniarki lub lekarza.
Po pozbyciu się kleszcza ze skóry warto (po okresie około dwóch tygodni) przeprowadzić specjalny test (na przykład TIK’ALERT), który wykrywa wczesną fazę zakażenia boreliozą. Wysoka wiarygodność tego testu umożliwia szybkie podjęcie ewentualnego leczenia i przyjęcia odpowiednich antybiotyków. Aby uchronić się przed kleszczowym zapaleniem mózgu, należy natomiast przyjąć domięśniowe szczepienie (podawane w trzech dawkach).
Przenoszone przez kleszcze choroby mogą znacznie zaszkodzić naszemu zdrowiu. Najlepiej zatem unikać kontaktu z tymi owadami wszystkimi możliwymi sposobami. Ukąszenia przez kleszcze w żadnym przypadku nie wolno bagatelizować - szybka decyzja o przeprowadzeniu testów pozwoli bowiem zniwelować ewentualne, groźne konsekwencje - zachorowanie na boreliozę lub odkleszczowe zapalenie mózgu.