Większość kobiet planujących ciążę wie, że spożywanie alkoholu w trakcie jej trwania jest niedozwolone. Świadomość jego wpływu na życie płodowe dziecka jest jednak cały czas wśród nas niewielka.
Fakt ten wynika głównie z tego, że badania na temat wpływu alkoholu na życie dziecka już w okresie embrionalnym rozpoczęto stosunkowo niedawno. Pokazują one jednak wyraźnie, że alkohol ma bardzo niekorzystny wpływ na organizm już na etapie życia płodowego, od momentu zapłodnienia. Badania dowodzą, że alkohol może doprowadzać do dużo poważniejszych uszkodzeń płodu niż większość substancji psychoaktywnych, takich jak np. narkotyki.
PROFILAKTYKA FAS
Wiele kobiet nie zdaje sobie sprawy, na co naraża swoje przyszłe maleństwo, pijąc nawet niewielkie ilości alkoholu podczas ciąży. Często „usprawiedliwia” je fakt, że we wczesnym etapie jej trwania nie mają po prostu świadomości, że wkrótce pozostaną matkami. Profilaktyczne działanie polega zatem na tym, że przyszła mama poza wcześniejszym przyjmowaniem kwasu foliowego powinna całkowicie zrezygnować z wszelkich używek, a w szczególności właśnie z alkoholu.
KIELISZEK CZERWONEGO WINA NIE ZASZKODZI…?
Nie mamy oporów, by surowo ocenić kobiety nadużywające alkoholu podczas ciąży. Co jednak, gdy przyszła mama wychodzi z założenia, że lampka czerwonego wina zaszkodzić jej nie może? Wśród młodych mam panuje nierzadko przekonanie, że nie jest wskazane, aby zbytnio się przejmować i planować ciążę wcześniej. Przecież tyle kobiet z „przeciętnych” domów nie poddaje się wcześniejszym badaniom, nie przyjmuje kwasu foliowego, pije alkohol, a ich dzieci przychodzą na świat całe i zdrowe. Czy zatem nie są małą przesadą skrupulatne, kilkumiesięczne przygotowania do okresu ciąży? I czy całkowita abstynencja jest naprawdę konieczna?
CZYM JEST WŁAŚCIWIE FAS?
Należy podkreślić, że FAS to całe spektrum skutków zaburzeń rozwojowych potomstwa matek pijących alkohol w czasie ciąży. Mogą one obejmować defekty zarówno w zakresie rozwoju fizycznego, jak i umysłowego. Mogą prowadzić do uszkodzeń centralnego układu nerwowego oraz serca. Rozpoznanie FAS nie jest jednak łatwe w momencie, gdy dziecko nie posiada wyraźnych wad rozwojowych charakterystycznych dla potomstwa kobiet nadużywających alkohol w dużych dawkach. Mniejsze dawki alkoholu przyjmowane w trakcie ciąży mogą doprowadzać do defektów rozwojowych trudnych do zauważenia w pierwszych miesiącach czy latach życia dziecka.
INNE ZABURZENIA ROZWOJOWE
U wielu dzieci w wieku szkolnym coraz częściej obserwujemy problemy z nauką, pamięcią, koncentracją oraz zaburzenia zachowania. W wielu przypadkach psychologowie nie potrafią określić ich przyczyn. Możemy jednak podejrzewać, że za niektóre przypadki odpowiada właśnie brak odpowiedniej edukacji kobiet planujących ciążę. Niewiele z nich wie, że właśnie tych pierwszych kilka tygodni życia ich dziecka może determinować jego cały los w przyszłości.