Co na odporność dla dziecka? Sprawdzone sposoby i suplementy
Czy Twoje dziecko często choruje? Zastanawiasz się w jaki sposób ustrzec go przed kolejnym przeziębieniem po powrocie z przedszkola? Dowiedz się w jaki sposób zadbać o układ odpornościowy swojego dziecka tak, aby lepiej radził sobie w codziennych sytuacjach, które narażają go na infekcje i kontakt z chorobotwórczymi patogenami.
Odporność u dziecka w wieku przedszkolnym nie jest jeszcze w pełni wykształcona, w związku z tym może ono chorować częściej. O ile infekcje przebiegają w łagodny sposób, nie ma powodu do niepokoju – w ten sposób organizm uczy się rozpoznawać wirusy i bakterie (aby lepiej zapobiegać im w przyszłości), a także kształtuje swój układ odpornościowy. Warto wiedzieć jednak w jaki sposób wspierać budowanie odporności tak, aby infekcje nie obciążały nadmiernie organizmu dziecka.
Jak wzmocnić odporność dziecka?
Aby zadbać o odporność u dziecka, warto zwrócić uwagę na kilka kluczowych aspektów:
-
prawidłowo skomponowana i zbilansowana dieta uwzględniająca potrzeby dziecka dostosowane do jego wieku i aktywności. Jej podstawę powinny stanowić warzywa, owoce, produkty pełnoziarniste, zdrowe tłuszcze oraz produkty bogate w kwasy omega-3 (w tym EPA i DHA). Ze względu na stosunkowo niskie spożycie ryb w Polsce, kwasy omega-3 często pozostają deficytowe w diecie dziecka, są jednak kluczowe dla prawidłowego rozwoju mózgu, serca, kości czy układu nerwowego. Ponadto, usprawniają procesy myślowe, pomagają dziecku w koncentracji, działają przeciwzapalnie, wspierają funkcjonowanie układu odpornościowego i układu krążenia a także łagodzą stres. Jeśli nie jesteśmy w stanie zapewnić ich odpowiedniej dawki w codziennej diecie, warto zastanowić się nad dodatkową suplementacją. Badana przeprowadzone wśród polskich dzieci w wieku 1–3 lat wykazały, że przeciętne spożycie DHA jest wyjątkowo niskie i wynosi zaledwie 10 mg na dobę, tymczasem zalecana dawka dla dzieci od 7 do 24 miesiąca życia wynosi 100 mg DHA na dzień, natomiast u dzieci od 2 do 18 roku życia zaleca się stosowanie 250 mg EPA i DHA dziennie. Naturalnym źródłem kwasów omega-3 dla niemowląt pozostaje pokarm matki.
-
regularna aktywność fizyczna i ruch na świeżym powietrzu - zmniejsza podatność na choroby u dzieci, a także zmniejsza częstotliwość infekcji górnych dróg oddechowych. Dzieci, które regularnie przebywają na zewnątrz uczą radzić sobie ze zmiennymi warunkami atmosferycznymi, a ich organizm lepiej radzi sobie z rozpoznaniem i zwalczaniem patogenów, takich jak wirusy czy bakterie. Ponadto, regularna aktywność fizyczna obniża poziom stresu - co na odporność u dzieci również ma znaczenie, ponieważ długotrwały stres zmniejsza ilość komórek odpornościowych, a jego nadmiar sprzyja przeziębieniom, osłabieniu, nawrotom infekcji np. opryszczki wargowej.
-
prawidłowa higiena – regularne mycie rąk (w szczególności po zabawie np. w piaskownicy, po wyjściu z toalety lub po kontakcie z przedmiotami w miejscach publicznych) pomoże uniknąć dziecku wielu infekcji - w tym biegunki czy zakażeniom dróg oddechowych. Pamiętajmy, że tylko na jednym centymetrze kwadratowym skóry rąk może znajdować się od 40 tysięcy do 10 milionów mikroorganizmów.
-
odpoczynek i prawidłowa higiena snu – osoby, które śpią mniej niż 6 godzin dziennie są bardziej narażone na infekcje, a ich organizm potrzebuje więcej czasu na regenerację po przebytej chorobie. Regularny niedobór snu lub jego niska jakość osłabia układ odpornościowy, wiąże się także z przewlekłym zmęczeniem i pogorszeniem koncentracji.
-
nie nadużywanie antybiotyków – pamiętajmy, że antybiotyki leczą choroby wywołane przez infekcje bakteryjne, nie mają wpływu na choroby spowodowane przez wirusy (zdecydowana większość przeziębień to zasługa właśnie infekcji na tle wirusowym). Starajmy się używać antybiotyków tylko w momencie, kiedy jest to absolutnie konieczne. Nadużywanie antybiotyków osłabia układ odpornościowy, jest również przyczyną coraz częściej uodparniających się szczepów bakterii na ich działanie. Jeśli sytuacja wymaga zastosowania antybiotyku, pamiętajmy o odpowiedniej probiotykoterapii.
Co na odporność dla dzieci z apteki?
Wielu rodziców zastanawia się, co na odporność dla dziecka może okazać się najlepsze spośród szerokiej gamy aptecznych preparatów. To prawda, w aptece znajdziemy wiele produktów wspomagających odporność organizmu naszej pociechy, warto jednak sięgać po preparaty zawierające w swoim składzie składniki, takie jak:
-
ekstrakt z owoców aceroli – acerola jest niezwykle bogata w witaminę C, rutynę oraz antyoksydanty. Wspiera organizm w powrocie do zdrowia i działa przeciwzapalnie. Suplementowanie preparatów na bazie aceroli może przyczynić się do skrócenia czasu trwania choroby. Preparaty z acerolą przeznaczone są zazwyczaj dla dzieci od 3 roku życia.
-
ekstrakt z owoców bzu czarnego – owoce bzu czarnego wykazują działanie antyoksydacyjne i wspomagają organizm w redukcji wolnych rodników. W badaniach in vitro preparaty na bazie owoców czarnego bzu wykazywały właściwości przeciwwirusowe oraz przeciwbakteryjne w stosunku do niektórych bakterii (między innymi wobec Escherichia coli, szczepów Staphylococcus aureus opornych na metycylinę, Streptococcus pyogenes czy Micrococcus luteus). Pamiętajmy jednak, że świeże owoce, liście oraz kwiaty czarnego bzu, które nie zostały poddane np. obróbce cieplnej zawierają trujące glikozydy cyjanogenne.
-
cynk – niedobór cynku może prowadzić do osłabienia organizmu i jego podatności na infekcje oraz alergie. Suplementacja cynku może zmniejszyć czas trwania przeziębienia, chroni także komórki przed stresem oksydacyjnym.
-
witamina D3 – odpowiada między innymi za regulację układu immunologicznego, wspiera ona mechanizmy obronne organizmu poprzez stymulację szlaku sygnalizacji interferonu I. Dzięki temu organizm może sprawniej reagować na obecność patogenów. Dzieci z niedoborem witaminy D3 częściej zapadają na infekcję górnych dróg oddechowych.
-
wyciąg z pelargonii afrykańskiej – zmniejsza objawy kaszlu (zarówno mokrego, jak i suchego), wspomaga leczenie infekcji górnych dróg oddechowych. Posiada właściwości przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe oraz immunostymulujące.
-
wyciąg z ziela tymianku – tymianek charakteryzuje się właściwościami antyseptycznymi, ze względu na zawartość tymolu i karwakrolu pomaga walczyć z infekcjami bakteryjnymi – jest szczególnie pomocny w infekcjach górnych dróg oddechowych, pomaga również w leczeniu zakażeń w obrębie jamy ustnej.
-
Miód manuka - wykazuje dobroczynny wpływ na błonę śluzową gardła oraz wspomaga prawidłowe działanie układu odpornościowego. Metyloglioksal zawarty w miodzie manuka wykazuje właściwości przeciwdrobnoustrojowe. Miód manuka wspomaga leczenie infekcji gardła, zatok, okaże się również przydatny w okresie jesienno-zimowym, kiedy bardziej jesteśmy narażeni na przeziębienia.
Wśród pozostałych składników często znajdujących się w preparatach odpornościowych dla dzieci możemy wyróżnić także: wyciąg z koszyczków rumianku, wyciąg z kwiatostanu lipy, wyciąg z korzenia prawoślazu, rosiczka okrągłolistna, stulisz lekarski, sok z malin, ekstrakt z propolisu, ekstrakt z kwiatów dzikiej róży, beta-glukany z drożdży (Saccharomyces cerevisiae), witamina B6 czy witamina B12.
W jakiej formie dostępne są preparaty na odporność dla dzieci?
Preparaty na odporność dla dzieci dostępne są zazwyczaj w formie kropli, żelków, herbatek, syropów, tabletek musujących bądź saszetek do picia. Forma podania uzależniona jest oczywiście od wieku dziecka i jego preferencji. Niektóre z nich można podawać dzieciom już od 6 miesiąca, zazwyczaj jednak preparaty wspomagające odporność przeznaczone są dla dzieci od lat 3 lub od 6 roku życia. Należy zwrócić na to uwagę podczas wyboru preparatu dla swojego dziecka. Producenci często dołączają do opakowania dedykowane miarki, które ułatwiają poprawną aplikację produktu. Warto zwrócić uwagę, aby preparaty na odporność u dzieci nie zawierały dodatku sztucznych barwników i aromatów. Unikajmy także produktów zawierających w składzie konserwanty, syrop glukozowo-fruktozowy i duże ilości cukru.
Bibliografia:
- Prof. Czajkowski K., Prof. Czerwionka-Szaflarska M. et al., The position of Polish experts group concerning supplementation of DHA and the other omega-3 fatty acids in pregnant women, breast-feeding women, infants and small children, Pediatria Polska Volume 85, Issue 6, November–December 2010, Pages 597-603.
- Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Międzyrzeczu, Mieć czyste ręce – banał, czy przepis na zdrowie? [dostęp online: 16.03.2025] https://www.gov.pl/web/psse-miedzyrzecz/miec-czyste-rece--banal-czy-przepis-na-zdrowie-
- dr hab. n. med. Emil Trofimiuk, Zakład Farmakologii Klinicznej, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku, Kwiat i owoc czarnego bzu − zastosowanie i bezpieczeństwo w grupie pediatrycznej, [dostęp online: 16.03.2025] https://podyplomie.pl/aktualnosci/08076,kwiat-i-owoc-czarnego-bzu-zastosowanie-i-bezpieczenstwo-w-grupie-pediatrycznej?srsltid=AfmBOop4bZfzWdJXr6K-164W9S2Vw5Tl6FZlM2nsMF2x9FO_DfJZi9EO
